Sica

Ponownie przeglądamy sprzęt gladiatorski. Dziś zakrzywiona sica, wyborowa broń Traka.

Brązowa figurka traka. I- II w. n. e.



Sica była bronią pochodzenia trackiego. Wojownicy tego ludu upodobali sobie zakrzywione ostrza, zarówno w formie krótkiego sztyletu, jednoręcznego miecza a także potężnej, dwuręcznej wersji zwanej rhomphaia (z greki) lub falx (z łaciny). Oręż ten zanika na polu walki wraz z upadkiem państwowości dackiej. Najdłużej przeżywa się na gladiatorskiej arenie, gdzie jest główną bronią Threxa- czyli po prostu Traka.

Sica/ falx z podstawy Tropajonu Trajana.


Ten typ gladiatora, jak wskazuje sama jego nazwa, reprezentował piechura trackiego. Rzymianie spotkali się z nimi najprawdopodobniej w trakcie wojen prowadzonych z państwami hellenistycznymi, gdzie najemne jednostki złożone z Traków (lub chociaż walczące na sposób tracki) były licznie wykorzystywane. O samym traku opowiem w innym miejscu; skupmy się na samej sice.

Jak już wspomniano wyżej broń w typie trackim występowała pod różnymi postaciami. Rzymianie zaadoptowali do swoich potrzeb sportowych typ jednoręczny. Miał on formę niedługiej ok. 40- 60 cm głowni, zakrzywionej czy nawet załamanej w ok. połowie długości. Ostrze osadzone było w standardowej rękojeści, czasami przewiązanej do nadgarstka zawodnika. Nie udało mi się niestety  dotrzeć do informacji czy sica była bronią obusieczną. Wszystkie bodajże przedstawienia jakie znalazłem pokazują traka trzymającego broń sztychem do góry/ do siebie. Sugerowałoby to, że bronią tą walczono jak szablą, gdzie mamy do czynienia z obosiecznością jedynie na sztychu (tzw. pióro). Sica służyłaby więc do cięć i niespodziewanych pchnięć. Są to jednak jedynie moje domysły. Rekonstrukcje różnego rodzaju pokazują traka walczącego sicą jak sierpem- w świetle widzianych przez mnie zabytków należy to uznać za nadużycie.

Trak na lampce oliwnej, w nieskończonym oczekiwaniu na walkę.


Oprócz ogromu przedstawień ikonograficznych, których można użyć przy rekonstrukcji tej broni dysponujemy też kilkoma artefaktami. Pierwszy z nich odnaleziono w Oberaden, na terenie dawnego rzymskiego obozu. Jest to krótka, treningowa sica wykonana z drewna. Ma 46,5 cm długości, z czego 30 cm przypada na "ostrze". Zabytek jest obecnie przechowywany w muzeum w Haltern. Drugi egzemplarz to już pełnoprawna broń, żelazny miecz odnaleziony w Augst, długi aż na 74,5 m, z czego ok. 15 cm to rękojeść. Oba  egzemplarze widać w książce Wisdoma o gladiatorach- nijak nie znalazłem ich w necie :( co dziwi przy takiej klasie zabytkach.



Zdjęcie figurki przechowywanej obecnie w British Museum wrzucił na Pinteresta Donato Fanizzia.
Sica z podstawy tropajonu Trajan wrzucona na Wiki przez CristianChirita. Na licencji CC 3.0
Trak z lampki oliwnej trafił do nas dzięki niezastąpionej  Carole Raddato.


Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Carnyx

Ogród Liwii